Moleculaire Samenstelling
Verken de wetenschappelijke fundamenten van natuurlijke pigmenten. Leer hoe pH-niveaus en mordantia de interactie met plantvezels beïnvloeden op structureel niveau.
pH-Niveaus en Hun Impact
De zuurgraad van de extractieoplossing heeft een directe invloed op de kleurintensiteit en stabiliteit van het pigment.
Zuur Milieu (pH 3-5)
Zure omstandigheden versterken bepaalde kleurstoffen, vooral in planten met anthocyanine verbindingen. Ideaal voor extractie van rode en paarse tinten.
Toepassing: Meekrap, bessen, bloemblaadjes
Neutraal Milieu (pH 6-7)
Neutrale omstandigheden bieden balans tussen kleurintensiteit en vezelbescherming. Geschikt voor de meeste plantensoorten.
Toepassing: Berkenblad, uienvlies, algemene extracties
Alkalisch Milieu (pH 8-10)
Alkalische omstandigheden activeren flavonoïde verbindingen en versterken gele tinten. Vereist voorzichtigheid om vezelschade te voorkomen.
Toepassing: Boerenwormkruid, wede, gele bloemen
Mordantia en Vezelinteractie
Mordantia zijn stoffen die helpen bij het hechten van kleurstoffen aan vezels. Ze creëren een brug tussen de pigmentmoleculen en de vezelstructuur, wat resulteert in verbeterde kleurvastheid en duurzaamheid.
Aluin (Aluminiumsulfaat)
Structuur: Al³⁺ ionen binden aan vezeloppervlak
Effect: Verheldert kleuren, vooral geel en rood
pH Bereik: 4.5 - 6.0
Vezelcompatibiliteit: Wol, zijde, katoen
Ijzer (Ferrosulfaat)
Structuur: Fe²⁺/Fe³⁺ ionen creëren donkere complexen
Effect: Verdonkert en verzadigt kleuren
pH Bereik: 5.0 - 7.0
Vezelcompatibiliteit: Wol, linnen, hennep
Koper (Kopersulfaat)
Structuur: Cu²⁺ ionen versterken groene tinten
Effect: Versterkt groen en blauw, verhoogt lichtechtheid
pH Bereik: 5.5 - 7.5
Vezelcompatibiliteit: Wol, katoen, zijde
Tannine (Natuurlijk)
Structuur: Organische verbindingen uit eikenschors
Effect: Verbetert hechting, natuurlijke gele tint
pH Bereik: 4.0 - 6.5
Vezelcompatibiliteit: Alle natuurlijke vezels
Vezelstructuur en Pigmentbinding
De microscopische structuur van vezels bepaalt hoe effectief pigmentmoleculen kunnen hechten. Verschillende vezeltypes hebben unieke oppervlakte-eigenschappen die de kleuropname beïnvloeden.
Wolvezels hebben een geschubde structuur die uitstekende hechting mogelijk maakt. Katoenvezels hebben een gladder oppervlak maar absorberen goed in de vezelholte. Zijde combineert beide eigenschappen met een glanzend oppervlak.
Chemische Reacties
Het extractie- en verfproces omvat verschillende chemische reacties. Oxidatie speelt een cruciale rol bij het ontwikkelen van kleuren, vooral bij planten zoals wede die indigo produceren. Reductie-reacties kunnen worden gebruikt om kleuren te activeren of te veranderen.
De interactie tussen mordantia-ionen en pigmentmoleculen creëert complexe verbindingen die stabieler zijn dan de oorspronkelijke kleurstoffen. Deze complexen zijn beter bestand tegen vervaging door licht en wassen.